أولاً: المصادر الشرعية
- القرآن الكريم
- السنة النبوية الشريفة
ثانياً: الكتب الفقهية والشرعية
- ابن القيم، إعلام الموقعين عن رب العالمين، تحقيق: محمد عبد السلام إبراهيم، دار الكتب العلمية، بيروت، 1991.
- د. وهبة الزحيلي، الفقه الإسلامي وأدلته، دار الفكر، دمشق، 1989.
- د. محمد مصطفى شلبي، المدخل في الفقه الإسلامي، دار النهضة العربية، بيروت، 1985.
- د. علي أحمد الندوي، القواعد الفقهية، دار القلم، دمشق، 2000.
ثالثاً: الكتب القانونية
- د. سليمان محمد الطماوي، القضاء الإداري: قضاء التعويض، دار الفكر العربي، القاهرة، 1996.
- د. عبد الغني بسيوني عبد الله، القانون الإداري، الدار الجامعية، الإسكندرية، 2003.
- د. عثمان خليل عثمان، المسؤولية الإدارية عن أعمال السلطة الإدارية في الفقه المقارن، الهيئة المصرية العامة للكتاب
- د. فؤاد العطار، القانون الإداري، دار النهضة العربية، القاهرة، 1998.
- د. محمد فؤاد مهنا، مبادئ وأحكام القانون الإداري، منشأة المعارف بالإسكندرية.
- د. محمود عاطف البنا، الوسيط في القانون الإداري، دار الفكر العربي، القاهرة، 2001.
رابعاً: الكتب المتخصصة في القانون البيئي
- د. أحمد عبد الكريم سلامة، قانون حماية البيئة الإسلامي مقارناً بالقوانين الوضعية، دار النهضة العربية، القاهرة، 1997.
- د. عبد العزيز عبد المنعم خليفة، الحماية الإدارية للبيئة، دار الفكر الجامعي، الإسكندرية، 2007.
- د. ماجد راغب الحلو، قانون حماية البيئة في ضوء الشريعة، دار الجامعة ، الإسكندرية، 2005.
- د. محمد صافي يوسف، الحماية الجنائية للبيئة، دار النهضة العربية، القاهرة، 2003.
- د. هشام بشير، الحماية الدولية للبيئة، دار النهضة العربية، القاهرة، 2005.
خامساً: المراجع الأجنبية
Adaptive Governance and Environmental Permits: The Role of Periodic Review under the Precautionary Principle" by Lee, K. N. (2019). Environmental Governance, 7(2), 187-204.
Al-Attas, S. M. N. (1999). Islam and the challenge of modernity: Historical and contemporary contexts. ISTAC (International Institute of Islamic Thought and Civilization).
Corrective Measures in Environmental Liability: Preventing and Mitigating Pollution" by Miller, R. S. (2017). Environmental Management and Sustainable Development, 6(1), 45-59.
Ecological Restoration Programs: Legal and Administrative Frameworks for Biodiversity Recovery" by Brown, K. T., & Green, L. P. (2020). International Journal of Environmental Studies, 77(4), 543-560.
Economic Valuation of Environmental Damage and Compensation Mechanisms" by Smith, J. M., & Johnson, L. K. (2018). Journal of Environmental Law, 30(2), 201-225.
El-Gamal, M. A. (2006). Islamic finance: Law, economics, and practice. Cambridge University Press.
Faure, M. G. (2007). The Challenge of Proving Causation in Environmental Litigation: Cumulative Exposure and Latent Injuries.
Faure, M., & Van der Walt, A. (2008). Causation in environmental law: a comparative perspective. Journal of Environmental Law, 20(2), 177-205.
Kamali, M. H. (2003). Principles of Islamic jurisprudence (Revised ed.).
Nollkaemper, A. (2009). The concept of environmental damage in international law. Journal of International Environmental Law, 21(3), 299-318.
OECD, Recommendation on Guiding Principles concerning International Economic Aspects of Environmental Policies, OECD Council, Paris, 1972.
OECD, Recommendation on Guiding Principles concerning International Economic Aspects of Environmental Policies, OECD Council, Paris, 1972.
Philippe Sands, Principles of International Environmental Law, Cambridge University Press, 2003.
Restoration and Rehabilitation as Core Components of Environmental Liability Regimes" by Davies, P., & Jones, A. (2019). Environmental Policy and Law, 49(3), 155-168.
Reversal of the Burden of Proof in Environmental Law: A Precautionary Principal Application" by Fisher, D. E. (2016). Environmental Law Review, 18(3), 211-230.
Sands, P. (2003). Irreversible Environmental Damage and the Limits of Liability. In M. Faure & T. V. V. R. De Jonghe (Eds.), Environmental Liability: Law, Policy and Practice (pp. 3-26). Edward Elgar Publishing.
Stringent Standards and High-Risk Activities: Implementing the Precautionary Principle in Environmental Regulation" by Wiener, J. B. (2017). Risk Analysis, 37(8), 1435-1450.
The Precautionary Principle and its Application in Environmental Policy and Administration" by O'Riordan, T., & Jordan, A. (2018). Journal of Environmental Policy & Planning, 20(1), 1-17.
Weiss, B. G. (1992). The search for God's law: Islamic jurisprudence in the writings of Sayf al-Din al-Amidi. University of Utah Press.
سادساً: المجلات والدوريات العلمية:-
- د. محمد عبد الرحمن الشامخ، الالتزامات البيئية الدولية للمملكة العربية السعودية، مجلة العدل، وزارة العدل، العدد 45، 2010.
- د. خالد بن محمد القاسمي، تطور التنظيم البيئي في المملكة العربية السعودية، مجلة جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، العدد 23، 2020.
سابعاً: الأنظمة والقوانين
- النظام الأساس للحكم، الصادر بالأمر الملكي رقم أ/90 وتاريخ 27/8/1412هــ
- نظام البيئة، الصادر بالمرسوم الملكي رقم م/165 وتاريخ 19/11/1441هــ
- اللائحة التنفيذية لنظام البيئة، الصادرة بقرار مجلس الوزراء رقم 457 وتاريخ 10/8/1442هــ
ثامناً: المواثيق والاتفاقيات الدولية
- إعلان ريو للبيئة والتنمية، مؤتمر الأمم المتحدة للبيئة والتنمية، ريو دي جانيرو، 1992
- اتفاقية الأمم المتحدة الإطارية للتغير المناخي، 1992
- بروتوكول كيوتو، 1997
- اتفاقية باريس للمناخ، 2015
References:
almasadir alshareia
- alquran alkarim
- alsanat alnabawiat alsharifa
alkutub alfiqhia walshareia
- abn alqimi, 'iielam almawqiein ean rabi alealamina, tahqiqu: muhamad eabd alsalam 'iibrahim, dar alkutub aleilmiati, bayrut, 1991.
- du. wahbat alzuhayli, alfiqh al'iislamiu wa'adlathu, dar alfikri, dimashqa, 1989.
- d. muhamad mustafaa shalbi, almadkhal fi alfiqh al'iislamii, dar alnahdat alearabiati, bayrut, 1985.
- da. ealiin 'ahmad alnadwii, alqawaeid alfiqhiatu, dar alqalami, dimashqa, 2000.
alkutub alqanunia
- di. sulayman muhamad altamawi, alqada' al'iidari: qada' altaewidi, dar alfikr alearabii, alqahirati, 1996.
- d. eabd alghani bisyuni eabd allah, alqanun al'iidari, aldaar aljamieiatu, al'iiskandiriata, 2003.
- da. euthman khalil euthman, almaswuwliat al'iidariat ean 'aemal alsultat al'iidariat fi alfiqh almuqarani, alhayyat almisriat aleamat lilkitab
- d. fuaad aleatari, alqanun al'iidari, dar alnahdat alearabiati, alqahirati, 1998.
- d. muhamad fuaad mihna, mabadi wa'ahkam alqanun al'iidari, munsha'at almaearif bial'iiskandariati.
- da. mahmud eatif albanaa, alwasit fi alqanun al'iidari, dar alfikr alearabii, alqahirati, 2001.
alkutub almutakhasisa fi alqanun albiiy
- du. 'ahmad eabd alkarim salamat, qanun himayat albiyat al'iislamii mqarnaan bialqawanin alwadeiati, dar alnahdat alearabiati, alqahirati, 1997.
- d. eabd aleaziz eabd almuneim khalifat, alhimayat al'iidariat lilbiyati, dar alfikr aljamieii, al'iiskandiriati, 2007.
- da. majid raghib alhulu, qanun himayat albiyat fi daw' alsharieati, dar aljamieat , al'iiskandiriati, 2005.
- d. muhamad safi yusif, alhimayat aljinayiyat lilbiyati, dar alnahdat alearabiati, alqahirati, 2003.
- d. hisham bishir, alhimayat aldawliat lilbiyati, dar alnahdat alearabiati, alqahirati, 2005.
almajalaat waldawriaat alilmia:
- d. muhamad eabd alrahman alshaamikha, alialtizamat albiyiyat aldawliat lilmamlakat alearabiat alsaeudiati, majalat aleadla, wizarat aleadli, aleadad 45, 2010.
- da. khalid bin muhamad alqasimii, tatawar altanzim albiyiyu fi almamlakat alearabiat alsaeudiati, majalat jamieat al'iimam muhamad bn sueud al'iislamiati, aleadad 23, 2020.
al'anzima walqawanin
- alnizam al'asas lilhikmi, alsaadir bial'amr almalakii raqm 'a/90 watarikh 27/8/1412hi
- nizam albiyati, alsaadir bialmarsum almalakii raqm ma/165 watarikh 19/11/1441hi
- allaayihat altanfidhiat linizam albiyati, alsaadirat biqarar majlis alwuzara' raqm 457 watarikh 10/8/1442h
almawathiq walitifaqiaat alduwalia
- 'iielan riu lilbiyat waltanmiati, mutamar al'umam almutahidat lilbiyat waltanmiati, riu di janiru, 1992
- atifaqiat al'umam almutahidat al'iitariat liltaghayur almunakhi, 1992
- brutukul kiutu, 1997
- atifaqiat baris lilmunakh, 2015