أحكام جراحة تجميل المنطقة التناسلية الناتجة عن التصور الذاتي السلبي وأثرها في الفقه الإسلامي / Rulings on Reproductive Organs Cosmetic Surgery Resulting from Negative Self-Perception and their Impact on Islamic Jurisprudence

نوع المستند : المقالة الأصلية

المؤلف

أستاذ مساعد بقسم الفقه وأصوله كلية الشريعة والقانون – جامعة حائل

المستخلص

     نظرًا للتطور الهائل في المجال الطبي الذي يشهد ثورة طبيَّة كبيرة وغير مسبوقة فظهر الكثير من القضايا المستجدة والنوازل المعاصرة فيما يسمى بـ«طب النساء التجميلي والتجديدي»، والمتمثل في الإجراءات الطبية والعمليات التجميليَّة الجراحيَّة بجميع أنواعها الخاصَّة بالمناطق التناسلية مع اختلاف الدوافع للقيام بها سواء كانت علاجية أو لأجل التجميل والتحسين لأسباب نفسية تتعلق بالتصور الذاتي السلبي للمناطق التناسلية لدى المرأة، وهو ما يسمى بالضرر النفسي أو المعنوي في منظور الفقه الإسلامي، مما جعل من الضروري بيان الأحكام الفقهية الشرعية المتعلقة بهذه النوازل الطبيَّة المعاصرة تأصيلًا وتقعيدًا وتكييفًا، فكان هذا البحث لتسليط الضوء على (أحكام جراحة تجميل المنطقة التناسلية الناتجة عن التصور الذاتي السلبي وأثرها في الفقه الإسلامي).
وتظهر أهمية الموضوع من حيث المساهمة في دراسة النوازل الطبية المعاصرة والقضايا المستجدة دراسة فقهية تأصيلية، وانتشار النوازل الخاصَّة بطب النساء التجميلي والتجديدي وزيادة إقبال النساء عليه لأسباب مختلفة قد تكون علاجية أو أسباب نفسية تتعلق بالضرر المعنوي وحاجة ذلك كله لبيان الأحكام الفقهية والضوابط الشرعية.
وأما منهج البحث فقد اتبعت في هذا البحث المنهج الاستقرائي الوصفي التحليلي، فقمت بتتبع النازلة الطبية وتصويرها من الناحية الطبية، وتحرير المسائل الفقهية ودراستها دراسة فقهية تأصيلية.
/
Due to the tremendous development in the medical field, which has been witnessing a major and unprecedented revolution, many new issues and contemporary events have emerged in the so-called "Cosmetic and Regenerative Gynecology", that is, medical procedures and surgical cosmetic of all kinds for the reproductive organs with different motives to carry them out, whether therapeutic or for cosmetic and improvement for psychological reasons related to women's negative self-perception of the reproductive organs, which is called psychological or moral damage in the perspective of Islamic jurisprudence. This made it is necessary to clarify the legal jurisprudence rulings related to these contemporary medical issues in terms of their roots, foundations, and adaptations. This research, therefore, is to shed light on "Rulings on Reproductive Organs Cosmetic Surgery Resulting from Negative Self-Perception and their Impact on Islamic Jurisprudence".
The importance of the research topic appears in terms of contributing to address the contemporary medical events and new issues in an fundamental jurisprudential study, the spread of events related to cosmetic and regenerative gynecology, the increase in women's demand for various reasons that may be therapeutic or psychological reasons related to moral damage and the need for all of this to clarify jurisprudential rulings and legal controls.
As for the research methodology, the study followed the inductive descriptive analytical approach, so the research tracked the medical event and conceptualized it from a medical point of view, edited jurisprudential issues and studied them in a fundamental jurisprudential study.

الكلمات الرئيسية


  1. المصادر والمراجع

    1. الجامع لأحكام القرآن، لأبي عبد الله محمد بن أحمد بن أبي بكر بن فرح القرطبي، تحقيق: أحمد البردوني وإبراهيم أطفيش، دار الكتب المصرية القاهرة، الطبعة: الثانية، 1384هــ - 1964م.
    2. أحكام الجراحة الطبية والآثار المترتبة عليها، محمد محمد المختار الشنقيطي، مكتبة الصحابة، جدة، الطبعة الثانية، 1415هــ.
    3. الأحكام الطبية المتعلقة بالنساء في الفقه الإسلامي، محمد خالد منصور، دار النفائس، الأردن، الطبعة الثانية 1420هــ.
    4. أحكام جراحة التجميل، محمد شبير، مكتبة الفلاح بالكويتالطبعة الأولى 1409هــ- 1989م.
    5. الأشباه والنّظائر على مذهب أبي حنيفة النّعمان، زين الدين بن إبراهيم بن محمد، المعروف بابن نجيم المصري، وضع حواشيه وخرج أحاديثه: الشيخ زكريا عميرات، دار الكتب العلمية، بيروت لبنان، الطبعة: الأولى، 1419 هـ - 1999م.
    6. الأشباه والنظائر، تاج الدين عبد الوهاب بن تقي الدين السبكي، دار الكتب العلمية، الطبعة: الأولى 1411هــ- 1991م.
    7. الأشباه والنظائر، عبد الرحمن بن أبي بكر، جلال الدين السيوطي، دار الكتب العلمية، الطبعة: الأولى، 1411هــ - 1990م.
    8. الإنصاف في معرفة الراجح من الخلاف (المطبوع مع المقنع والشرح الكبير)، علاء الدين أبو الحسن علي بن سليمان بن أحمد المرداوي، تحقيق: الدكتور عبد الله بن عبد المحسن التركي، والدكتور عبد الفتاح محمد الحلو، ط. هجر للطباعة والنشر والتوزيع والإعلان، القاهرة - جمهورية مصر العربية، الطبعة: الأولى، 1415 هـ - 1995م.
    9. تحفة المودود بأحكام المولود، محمد بن أبي بكر بن أيوب بن سعد شمس الدين ابن قيم الجوزية، تحقيق: عبد القادر الأرناؤوط، مكتبة دار البيان دمشق، الطبعة: الأولى، 1391 1971م.
    10. تعزيز تقدير الذات كتاب مترجم- الطبعة الأولى 2005، مكتبة جرير، السعودية.
    11. التعويض عن الضرر في الفقه الإسلامي، محمد بو ساق، دار أشبيليا، الرياض، الطبعة الأولى، 1419هــ.
    12. الجامع الصحيح المختصر، محمد بن إسماعيل أبو عبد الله البخاري الجعفي، تحقيق - د. مصطفى ديب البغا، دار ابن كثير، اليمامة بيروت، الطبعة الثالثة، 1407 هـ - 1987م.
    13. الجامع الصحيح سنن الترمذي، محمد بن عيسى أبو عيسى الترمذي السلمي، دار إحياء التراث العربي بيروت.
    14. الجراحة التجميلية، صالح الفوزان، دار التدمرية، الرياض، الطبعة الثانية، 1429هــ.
    15. درر الحكام في شرح مجلة الأحكام، علي حيدر خواجه أمين أفندي، تعريب: فهمي الحسيني، دار الجيل، الطبعة: الأولى، 1411هــ - 1991م.
    16. رد المحتار على الدر المختار، ابن عابدين، محمد أمين بن عمر بن عبد العزيز عابدين الدمشقي الحنفي، دار الفكر-بيروت، الطبعة: الثانية، 1412هــ - 1992م.
    17. سنن أبي داود، أبو داود سليمان بن الأشعث السجستاني، دار الكتاب العربي ـ بيروت، وزارة الأوقاف المصرية وأشاروا إلى جمعية المكنز الإسلامي.
    18. شرح القواعد الفقهية، أحمد بن الشيخ محمد الزرقا، صححه وعلق عليه: مصطفى أحمد الزرقا، دار القلم - دمشق / سوريا، الطبعة: الثانية، 1409هــ - 1989م
    19. الشرح الممتع على زاد المستقنع، محمد بن صالح بن محمد العثيمين: دار ابن الجوزي، الطبعة: الأولى، 1422 - 1428 هـ
    20. صحيح مسلم، مسلم بن الحجاج أبو الحسين القشيري النيسابوري، تحقيق : محمد فؤاد عبد الباقي، دار إحياء التراث العربي بيروت.
    21. العمليات التجميلية وحكمها في الشريعة الإسلامية، أسامة صباغ، دار ابن حزم، بيروت، لبنان، الطبعة الأولى، 1420هــ.
    22. فتاوى اللجنة الدائمة، أحمد بن عبد الرزاق الدويش، الرئاسة العامة للبحوث العلمية والإفتاء.
    23. كشاف القناع عن متن الإقناع، منصور بن يونس بن صلاح الدين ابن حسن بن إدريس البهوتى الحنبلي، دار الكتب العلمية.
    24. المجتبى من السنن، أحمد بن شعيب أبو عبد الرحمن النسائي، تحقيق: عبد الفتاح أبو غدة، مكتب المطبوعات الإسلامية حلب، الطبعة الثانية، 1406هــ 1986م.
    25. مجلة مجمع الفقه الإسلامي التابع لمنظمة المؤتمر الإسلامي بجدة، تصدر عن منظمة المؤتمر الإسلامي بجدة.
    26. الموسوعة الطبية الحديثة، مجموعة من الأطباء، لجنة النشر العلمي بوزارة التعليم العالي بجمهورية مصر العربية، الطبعة الثانية، 1970م.
    27. الموسوعة الطبية الفقهية، أحمد محمد كنعان، دار النفائس بيروت 1420هــ.
    28. نهاية المحتاج إلى شرح المنهاج، شمس الدين محمد بن أبي العباس أحمد بن حمزة شهاب الدين الرملي، دار الفكر، بيروت، الطبعة: الطبعة الأخيرة- 1404هــ/1984م.

    المواقع الالكترونية:

    1. الموقع الرسمي للشيخ ابن عثيمين على الشبكة

    https://binothaimeen.net/site

    1. موقع وزارة العدل في المملكة العربية السعودية

     https://adlm.moj.gov.sa/attach/1463

    1. موسوعة ويكبيديا الحرة

     https://ar.wikipedia.org/wiki/

    1. موقع شاربي

     https://charbi.education

    1. موقعالجراحةالتجميليةالتناسليةمترجم

      https://www.plasticsurgery.org/

    1. موقع وزارة الصحة السعودي

    https://www.moh.gov.sa/HealthAwareness/EducationalContent/wh/Pages/023.aspx

    1. موقع الجراحة التجميلية التناسلية -مترجم

    https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/conditionsandtreatments/cosmetic-genital-surgery-labiaplasty-and-phalloplasty.


    1. موقع طبي مترجم

     https://www.merckmanuals.com/en-ca/professional/gynecology-and-obstetrics/sexual-dysfunction-in-women/female-orgasmic-disorder

    1.  موقع طبي مترجم

     https://www.merckmanuals.com/en-ca/professional/gynecology-and-obstetrics/sexual-dysfunction-in-women/female-orgasmic-disorder .

     

     


    References:

     

    • aljamie li'ahkam alqurani, li'abi eabd allah muhamad bin 'ahmad bin 'abi bakr bin farah alqurtubii, tahqiqu: 'ahmad albarduni wa'iibrahim 'atfish, dar alkutub almisriat - alqahiratu, altabeatu: althaaniatu, 1384hi - 1964m.

    • 'ahkam aljirahat altibiyat walathar almutaratibat ealayha, muhamad muhamad almukhtar alshanqiti, maktabat alsahabati, jidat, altabeat althaaniatu, 1415h.

    • al'ahkam altibiyat almutaealiqat bialnisa' fi alfiqh al'iislamii, muhamad khalid mansur, dar alnafayisi, al'urduni, altabeat althaaniat 1420h.

    • 'ahkam jirahat altajmili, muhamad shibir, maktabat alfalaah bialkuayti- altabeat al'uwlaa 1409h- 1989m.

    • al'ashbah walnnzayr ealaa madhhab 'abi hanifat alnneman, zayn aldiyn bin 'iibrahim bin muhamad, almaeruf biaibn najim almisrii, wade hawashih wakharaj 'ahadithahu: alshaykh zakariaa eumayrat, dar alkutub aleilmiati, bayrut - lubnan, altabeata: al'uwlaa, 1419 hi - 1999m.

    • al'ashbah walnazayir, taj aldiyn eabd alwahaab bn taqi aldiyn alsabki, dar alkutub aleilmiati, altabeati: al'uwlaa 1411hi- 1991m.

    • al'ashbah walnazayir, eabd alrahman bin 'abi bakr, jalal aldiyn alsuyuti, dar alkutub aleilmiati, altabeatu: al'uwlaa, 1411hi - 1990m.

    • al'iinsaf fi maerifat alraajih min alkhilaf (almatbue mae almuqanae walsharh alkabir), eala' aldiyn 'abu alhasan eali bin sulayman bin 'ahmad almardawi, tahqiqu: alduktur eabd allah bin eabd almuhsin alturki, walduktur eabd alfataah muhamad alhalu, ta. hajar liltibaeat walnashr waltawzie wal'iielani, alqahirat - jumhuriat misr alearabiat, altabeati: al'uwlaa, 1415 hi - 1995m.

    • tuhifat almudud bi'ahkam almulud, muhamad bin 'abi bakr bin 'ayuwb bin saed shams aldiyn aibn qiam aljawziati, tahqiqu: eabd alqadir al'arnawuwta, maktabat dar albayan - dimashqa, altabeatu: al'uwlaa, 1391 - 1971m.

    • taeziz taqdir aldhaat - kitab mutarjimi- altabeat al'uwlaa 2005, maktabat jrir, alsueudiati.

    • altaewid ean aldarar fi alfiqh al'iislamii, muhamad bu saqi, dar 'ashbilya, alriyad, altabeat al'uwlaa, 1419h.

    • aljamie alsahih almukhtasari, muhamad bin 'iismaeil 'abu eabd allah albukharii aljaeafi, tahqiq - du. mustafaa dib albugha, dar aibn kathir, alyamamat - bayrut, altabeat althaalithata, 1407 hi - 1987m.

    • aljamie alsahih sunan altirmidhi, muhamad bin eisaa 'abu eisaa altirmidhiu alsilmi, dar 'iihya' alturath alearabii - bayrut.

    • aljirahat altajmiliati, salih alfawzani, dar altadmuriati, alrayad, altabeat althaaniatu, 1429h.

    • darar alhukaam fi sharh majalat al'ahkami, eali haydar khawajih 'amin 'afindi, taeribi: fahmi alhusayni, dar aljili, altabeati: al'uwlaa, 1411hi - 1991m.

    • rad almuhtar ealaa aldiri almukhtar, aibn eabdin, muhamad 'amin bin eumar bin eabd aleaziz eabidin aldimashqii alhanafii, dar alfikiri-birut, altabeati: althaaniati, 1412hi - 1992m.

    • sunan 'abi dawud, 'abu dawud sulayman bin al'asheath alsajistani, dar alkitaab alearabii bayrut, wizarat al'awqaf almisriat wa'asharuu 'iilaa jameiat almaknaz al'iislamii.

    • sharh alqawaeid alfiqhiati, 'ahmad bin alshaykh muhamad alzarqa, sahahah waealaq ealayhi: mustafaa 'ahmad alzarqa, dar alqalam - dimashq / surya, altabeata: althaaniatu, 1409hi - 1989m

    • alsharh almumtae ealaa zad almustaqniei, muhamad bin salih bin muhamad aleuthaymin: dar abn aljawzi, altabeati: al'uwlaa, 1422 - 1428 hu

    • shih muslmin, muslim bin alhajaaj 'abu alhusayn alqushayri alnaysaburi, tahqiq : muhamad fuaad eabd albaqi, dar 'iihya' alturath alearabii - bayrut.

    • aleamaliaat altajmiliat wahikmuha fi alsharieat al'iislamiati, 'usamat sabagh, dar aibn hazma, bayrut, lubnan, altabeat al'uwlaa, 1420h.

    • fatawaa allajnat aldaayimati, 'ahmad bin eabd alrazaaq alduwaysh, alriyasat aleamat lilbuhuth aleilmiat wal'iifta'i.

    • kshaf alqinae ean matn al'iiqnaei, mansur bin yunis bin salah aldiyn abn hasan bin 'iidris albahutaa alhanbalii, dar alkutub aleilmiati.

    • almujtabaa min alsinan, 'ahmad bin shueayb 'abu eabd alrahman alnisayiya, tahqiqu: eabd alfataah 'abu ghudati, maktab almatbueat al'iislamiat - halb, altabeat althaaniatu, 1406hi - 1986m.

    • majalat majmae alfiqh al'iislamii altaabie limunazamat almutamar al'iislamii bijidatin, tasdur ean munazamat almutamar al'iislamii bijidatin.

    • almawsueat altibiyat alhadithatu, majmueat min al'atibaa'i, lajnat alnashr aleilmii biwizarat altaelim aleali bijumhuriat misr alearabiat, altabeat althaaniati, 1970m.

    • almusueat altibiyat alfiqhiatu, 'ahmad muhamad kanean, dar alnafayis bayrut 1420h.

    • nihayat almuhtaj 'iilaa sharh alminhaji, shams aldiyn muhamad bin 'abi aleabaas 'ahmad bin hamzat shihab aldiyn alramli, dar alfikri, bayrut, altabeata: altabeat al'akhirati- 1404h/1984m.

    almawaqie alalkitruniia:

    • almawqie alrasmiu lilshaykh abn euthaymin ealaa alshabakat

    https://binothaimeen.net/site

    • mawqie wizarat aleadl fi almamlakat alearabiat alsueudiat

    https://adlm.moj.gov.sa/attach/1463

    • musueat wayakbidya alhurat

    https://ar.wikipedia.org/wiki/

    • mawqie sharbi

    https://charbi.education

    • mawqie aljirahat altajmiliat altanasuliat - mutarjim

    https://www.plasticsurgery.org/

    • mawqie wizarat alsihat alsaeudii

    https://www.moh.gov.sa/HealthAwareness/EducationalContent/wh/Pages/023.aspx

    • mawqie aljirahat altajmiliat altanasuliat -mutarjim

    https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/conditionsandtreatments/cosmetic-genital-surgery-labiaplasty-and-phalloplasty.

    • mawqie tibiyun mutarjim

    https://www.merckmanuals.com/en-ca/professional/gynecology-and-obstetrics/sexual-dysfunction-in-women/female-orgasmic-disorder

    • mawqie tibiyun mutarjim

    https://www.merckmanuals.com/en-ca/professional/gynecology-and-obstetrics/sexual-dysfunction-in-women/female-orgasmic-disorder